Over de hele wereld zijn er landen waarmee Nederland al eeuwenlang historische banden onderhoudt. Deze bijzondere relaties vormen het onderwerp van de serie Grenzeloos Nederland van PostNL. Aan Beukers Scholma de vraag de verhouding tussen Nederland en Japan te belichten. Drie postzegelvelletjes met dezelfde zes unieke postzegels, alleen de positie op het vel en de inhoud van de velrand verschillen.

Na een grondige verkenningstocht zijn de drie thema's cultuur, kennis en kunst, met per postzegel een afbeelding tot stand gekomen. Een redactionele uitdaging die Beukers Scholma graag aangaat. Haico: ‘Sommige keuzes lagen voor de hand. Als het om kennisuitwisseling gaat, kun je niet om Von Siebold heen. Die man is in zijn eentje verantwoordelijk geweest om de Japanse cultuur en natuur naar Nederland te brengen, terwijl hij andersom allesbepalend was bij het introduceren van de westerse wetenschap in Japan. Voor de tweede kennispostzegel was het wat moeilijker, tot we Ōtsuki Gentaku vonden die in Japan als een van de belangrijkste hollandologen geldt. Voor de handelsbetrekkingen hebben we al snel gekozen voor het schip de Liefde waarmee in 1600 alles begon, met daarnaast een tekening van Deshima. Dat eilandje was voor de Hollanders eeuwenlang de poort naar Japan. Bij de kunst kwamen we uit op schilderijen van bekende kunstenaars, maar wel met een verschil. Terwijl Van Gogh zich liet inspireren door de Japanse kunst, gaf Breitner een weergave van hoe populair de Japanse mode in die tijd in Europa was, nadat het land medio 19e eeuw zijn grenzen opende. Zo heeft elke afbeelding zijn eigen keuzegeschiedenis.’

‘Het patroon met de kleine origami’s in goud is gebruikt’, zegt Marga, ‘om de postzegels op het vel met elkaar te verbinden, letterlijk over de perforaties heen. Dat wordt versterkt door de ruitjesstructuur waarin ze zijn gevat. Je kunt daarin het vierkante stuk papier herkennen waarmee elke origami begint. In het ontwerp overheersen de traditionele Japanse kleuren zwart en rood. Een vijfde drukgang is gebruikt om de kleine origami's in de kleur goud te drukken. Daarmee wilden we een verdere verfijning doorvoeren, als verwijzing naar het belang dat in de Japanse cultuur aan esthetiek wordt gehecht.’

In het ontwerp van de postzegels keren de uitgangspunten terug die Haico en Marga altijd voor hun werk hanteren: eenvoud, helderheid en begrijpelijkheid.

European Design Awards 2015, Silver
Grenzeloos Nederland Japan – Dutch Design Daily